Historia szkoły
HISTORIA SZKOŁY
Początki szkolnictwa parafialnego w Rogach, na które dowody odnajdujemy w dokumentach, sięgają XVII wieku, chociaż już w 1516 roku Hieronim Kobyleński, właściciel wójtostwa w Rogach, przeznaczył kościołowi miejsce na wybudowanie szkoły. Jest to jednak jedyna wzmianka z XVI wieku mówiąca o szkole, a w zasadzie o chęci jej wybudowania. Szkoła ta nie została wybudowana lub funkcjonowała bardzo krótko, gdyż dopiero informacja z 1639 roku wspomina, że szkoła została „niewiele lat przedtem zbudowana”. Chociaż w Rogach był budynek szkolny nauka nie mogła się odbywać ze względu na brak nauczyciela (rektora). Z wizytacji biskupiej, przeprowadzonej w 1745 roku dowiadujemy się, że istniał w Rogach budynek szkolny z małym ogródkiem.
W XIX wieku po założeniu szpitala dla ubogich w 1857 roku nauka odbywała się w szpitalu, a następnie została przeniesiona do budynku drewnianego, znajdującego się na lewym brzegu Lubatówki, koło mostu.
W 1901 roku na miejscu budynku drewnianego został wybudowany nowy, drewniany budynek szkolny. Na zabudowania szkoły oprócz samego budynku szkolnego składały się zabudowania gospodarcze – drewutnia i stajnia. Po wybuchu I wojny światowej ze względu na prowadzone działania wojenne miała miejsce przerwa w nauce szkolnej od 14 września 1914 roku do 30 czerwca 1915 roku. Nauka odbywała się w trudnych warunkach. Nie było ławek, stolików, pomocy naukowych. Uczniowie siedzieli na podłodze, przynosili stołki z domów lub stali. Sytuacja polepszyła się dopiero po zakończeniu wojny. Na początku lat 20 – tych XX wieku szkoła posiadała własny budynek murowany. Najpierw znajdowała się w nim jedna klasa, potem dwie. Trzecie pomieszczenie było wynajęte w budynku gminnym. Do szkoły należały cztery mieszkania służbowe. Grunt szkolny miał obszar 244 m². Taki stan utrzymał się do II wojny światowej.
Do 1868 roku szkolnictwo wiejskie podlegało władzy kościelnej. Stąd szkoły wiejskie zwane były parafialnymi. We wsiach obowiązek budowy i utrzymania szkół należał do proboszcza i parafian. W XVIII wieku szkoły wiejskie budowali najczęściej sami proboszczowie. W parafii Rogi recepcja szkoły należała do mieszkańców Rogów i Lubatówki. Proboszcz był zwierzchnikiem szkoły i nauczyciela, zapewniał budynek oraz nakładał na parafię obowiązek utrzymania nauczyciela. Ponadto był zobowiązany przynajmniej dwa razy w roku wizytować szkołę i sprawdzać wyniki nauczania. Szkoła w Rogach do 1904 roku była jednoklasowa. Natomiast po 1904 roku stała się dwuklasowa z czterostopniowym programem nauczania. W roku szkolnym 1921/1922 szkoła stała się powszechna, trzyklasowa z sześcioletnim okresem nauki, a w dniu 15 listopada 1937 roku została przemianowana na szkołę II stopnia. Początkowo nauczycielami w szkołach parafialnych byli przeważnie klerycy, którzy nie uzyskali święceń kapłańskich lub bracia zakonni, którzy nie ukończyli studiów.
W okresie międzywojennym w kościołach zaczęły pojawiać się organy, wówczas nauczyciel pełnił funkcję organisty lub odwrotnie organista był nauczycielem. Szkoły podlegały kościołowi, dlatego przed przystąpieniem do pracy nauczyciel musiał złożyć wyznanie wiary. W czasie, gdy szkolnictwo podlegało władzy kościelnej w szkołach parafialnych uczono posługiwania się katechizmem, śpiewu kościelnego, czytania i pisania. Po przejściu szkół wiejskich pod nadzór krajowy zmienił się profil nauczania. W Rogach, w szkole już dwuklasowej, a więc po 1905 roku, uczono religii, czytania, pisania, rachunków, przyrody, rysunków, śpiewu.
W roku szkolnym 1904/1905 uczęszczało do szkoły 246 uczniów, z czego 125 stanowili chłopcy. Na podobnym poziomie utrzymywało się uczęszczanie do szkoły w następnych latach. Ta dość wysoka liczba uczniów utrzymywała się nawet w okresie I wojny światowej. W roku szkolnym 1916/1917 do szkoły uczęszczało 199 dziewcząt i chłopców, a w następnym roku szkolnym już 215 uczniów, co stanowiło 80 – 90% zobowiązanych. Także w okresie międzywojennym nauka nie objęła wszystkich obowiązanych. W tym też okresie uległy rozszerzeniu formy działalności szkolnej. W szkole istniała biblioteka. W 1932 roku biblioteka posiadała 154 pozycje, a na jednego ucznia przypadało około 10 przeczytanych książek. W działalności wychowawczej szkoła kładła duży nacisk na oszczędzanie. Do listopada 1928 roku istniała Szkolna Kasa Oszczędności. Po 1928 roku zachęcano młodzież do oszczędzania w Kasie Stefczyka w Miejscu Piastowym. W szkole działał sklepik uczniowski, który w lutym 1935 roku przekształcony został w Spółdzielnię Uczniowską. W latach 30 – tych niemal co roku młodzież szkolna odbywała wycieczki w najbliższe okolice Rogów. W ramach tych wycieczek najczęściej odwiedzano takie miejscowości jak: Krosno, Iwonicz, Odrzykoń, Miejsce Piastowe, Rymanów, Duklę.
Szkoła w swej działalności wychodziła na zewnątrz, w środowisko wiejskie. Od 8 stycznia do 28 lutego 1930 roku nauczyciele prowadzili kurs dokształcający dla dorosłych mieszkańców wsi. Zainteresowanie kursem było duże i brało w nim udział około 150 osób. Odbywały się lekcje z j. polskiego, matematyki, geografii oraz historii. Jednak już dwa lata później zainteresowanie kursem znacznie osłabło.
W 1956 roku została oddana w użytkowanie nowa szkoła podstawowa. Została ona wybudowana ze środków Społecznego Funduszu Odbudowy Stolicy oraz w czynie społecznym. Szkołę wyposażono w gabinety szkolne i liczne pomoce naukowe. Wiele trudu włożył tutaj jej kierownik Władysław Olbrycht.
W 1980 roku odbył się remont dachu. Dachówkę zastąpiono blachą. W następnych latach w szkole uczyło się prawie 400 uczniów. Nauka odbywała się w systemie dwuzmianowym, a niektóre klasy, ze względu na trudne warunki lokalowe, miały zajęcia w soboty.
W związku z brakiem pomieszczeń w latach 80 – tych przystąpiono do dobudowania nowego skrzydła do istniejącego budynku szkolnego. W 1988 roku nowo powstający budynek pokryto blachą, wykonano wewnętrzne ścianki działowe, wykonano posadzki w suterenach oraz częściowo kanalizację i wentylację. Duży postęp robót budowlanych nastąpił w roku szkolnym 1991/1992. Wykonana została m. in. instalacja gazowa, barierki i zadaszenia schodów, wyłożono łazienki płytkami ściennymi, pomalowano wewnętrzne piętra oraz zrobiono elewację starego i nowego budynku. Wiele osób, którzy nie są wymienione z nazwiska, z całym poświęceniem i bezinteresownie włączyło się w budowę i prace wykończeniowe nowego budynku szkolnego. Do Społecznego Komitetu Rozbudowy Szkoły należeli: Marian Longawa – przewodniczący, Józef Pernal – zastępca przewodniczącego, Stanisława Krukar – skarbnik, Edward Czekaj – sekretarz, Wanda Aszklar, Józef Albrycht, Emil Bogaczyk, Grażyna Drobek, Zofia Ekert, Edward Kochan, Zbigniew Kandefer, Jerzy Miśko, Wiesław Pelczar, Danuta Szydło, Zenon Skiba, Tadeusz Stańczak, Bolesław Wdowiarz, Tadeusz Warywoda. Był to pierwotny stan komitetu. Ze względu na wyjazd z Rogów wielu członków komitetu postanowiono poszerzyć jego skład o nowe osoby. Byli to: Emil Bykowski, Jan Ekiert, Józef Gazda, Jan Jucha, Mieczysław Kozikowski, Stanisław Ryba, Kazimierz Stasik, Jan Uliasz, Józef Uliasz, Wiesław Uliasz, Kazimierz Urbaniak, Stanisław Węgrzyn i Jan Wojnar. Przeważająca część członków Komitetu Rozbudowy Szkoły, a szczególnie jego przewodniczący – Marian Longawa i skarbnik – Stanisława Krukar, bardzo sumiennie, z pełnym poświęceniem i oddaniem działali w komitecie od rozpoczęcia do końca budowy obiektu, tj. przez okres siedmiu lat. Ogromną rolę na tym polu odegrała ówczesna Dyrektor szkoły Zofia Ekert, która każdą wolną chwilę poświęcała tej szczytnej idei.
Uroczystość otwarcia i oddania do użytku nowego budynku szkolnego miała miejsce 22 listopada 1992 roku i zgromadziła licznie przybyłych mieszkańców wsi Rogi oraz zaproszonych gości. Na uroczystość tę przybyli: Eugeniusz Dryka – Kurator Oświaty w Krośnie, Mirosław Mańkowski – Dyrektor Oddziałowego Kształcenia Kuratorium Oświaty w Krośnie, Urszula Pelczar – wizytator Oddziałowego Kształcenia Kuratorium Oświaty w Krośnie, Jan Malinowski – wójt Gminy Miejsce Piastowe, Krystyna Kilar – zastępca wójta Gminy Miejsce Piastowe, Jan Cypcarz – przewodniczący Rady Gminy i sołtys wsi Rogi, Marian Longawa – przewodniczący Społecznego Komitetu Rozbudowy Szkoły, Tadeusz Majchrowicz – przewodniczący Rady Rodziców, Władysław krówka – przewodniczący Spółdzielni Mleczarskiej w Krośnie, ks. Ryszard Strzępek – proboszcz parafii Rogi, ks. Stanisław Toczek – wikariusz, Zofia Tymcik – dyrektor GZEAS w Miejscu Piastowym, Zdzisław Kopacz – prezes OSP w Rogach, Zofia Wdowiarz – prezeska KGW w Rogach, dyrektorzy szkół gminy Miejsce Piastowe, nauczyciele – emeryci i renciści: Bronisława Pietruszka, Janina Chilik, Marianna Wasłowicz, nauczyciele oraz młodzież szkolna. Wszyscy zebrali się przed budynkiem szkolnym. Uroczystość tę otworzył przewodniczący Rady Rodziców – Tadeusz Majchrowicz. Następnie Dyrektor szkoły Zofia Ekert przywitała przybyłych gości, nauczycieli, uczniów i mieszkańców Wsi. Po powitaniu ks. proboszcz Ryszard Strzępek poświęcił obiekt szkolny, a dyrektor szkoły wręczyła symboliczny klucz do nowej szkoły przedstawicielom Uczniowskiego Samorządu Szkolnego. Z kolei nastąpiło przecięcie wstęgi przez: Mariana Longawę, Jana Cypcarza, Jana Malinowskiego i Eugeniusza Drykę, po czym wszyscy zebrani weszli do nowego budynku szkolnego. Na zakończenie uroczystości odbyło się zwiedzanie szkoły przez gości i mieszkańców wsi.
W listopadzie 2004 roku, z okazji obchodów Święta Niepodległości, w Szkole Podstawowej została odsłonięta tablica pamiątkowa poświęcona ppor. Franciszkowi Kochanowi – oficerowi Obwodu Armii Krajowej Krosno, dowódcy oddziału partyzanckiego, współtwórcy Rzeczpospolitej Iwonickiej. Tablicę położyli Wójt Gminy Miejsce Piastowe Andrzej Zajdel i Stowarzyszenie Miłośników Wsi Rogi.
W dniu 7 listopada 2006 roku miało miejsce niecodzienne wydarzenie – otwarcie nowej hali sportowej. Inicjatorem budowy hali był ówczesny dyrektor szkoły – mgr Wiesław Habrat. W 1997 roku zawiązał się Komitet Budowy Hali Sportowej, w skład którego weszli: Wiesław Habrat, Danuta Knap, Maria Parylak, Tadeusz Majchrowicz, Władysław Wdowiarz (udostępnił część prywatnej działki), Włodzimierz Klatka, Zygmunt Knap oraz Stanisław Dołęgowski. Rogowscy Radni dołożyli wszelkich starań, aby budowa tego obiektu stała się inwestycją gminną i umiejscowiono to przedsięwzięcie w wieloletnim planie inwestycyjnym Gminy Miejsce Piastowe. Cały okres budowy został podzielony na dwa etapy. Pierwszy etap trwał od 19 czerwca 2001 roku do 3 listopada 2003 roku i jego celem był stan surowy obiektu. Rok później zostały zamontowane okna i drzwi. Prace w drugim etapie, które rozpoczęły się 10 października 2005 roku, koncentrowały się na wykończeniu obiektu i montażu niezbędnych instalacji. Nad terminowym przebiegiem prac i kontrolowaniem funduszy czuwał Wójt Gminy oraz radni rogowscy: Maria Glazer, Elżbieta Kempa, Zbigniew Kilar. Koszt budowy obiektu to 2 670 000 zł. Na tę kwotę składają się środki finansowe Gminy Miejsce Piastowe, ówczesnego Urzędu Kultury Fizycznej i Sportu, środki pozyskane z Funduszy Strukturalnych, a dokładnie Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz Urzędu Marszałkowskiego w Rzeszowie. Ten obiekt sportowy zaprojektowany został przez Pracownię Projektową „Architekt”. Powierzchnia użytkowa hali wynosi 1748,00 m², a powierzchnia całkowita 1977,00 m². Była to jedna z największych inwestycji gminnych. W hali sportowej mieszczą się dwie sale wykładowe, sala do gimnastyki korekcyjnej, pomieszczenie na saunę, 4 szatnie z sanitariami i prysznicami oraz pomieszczenia dla nauczycieli wychowania fizycznego, personelu i magazyny na sprzęt sportowy i ruchomą trybunę. Parterowa część hali dostosowana jest do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Uroczystość tego historycznego dnia została poprzedzona mszą św., która została odprawiona przez ks. Ryszarda Strzępka – proboszcza parafii. Oczekiwanym przez uczniów, nauczycieli i mieszkańców Rogów momentem było przecięcie wstęgi, którego dokonali Wójt Gminy Miejsce Piastowe Andrzej Zajdel oraz Podkarpacki Kurator Oświaty Maciej Karasiński. Następnie odbyło się poświęcenie nowego obiektu przez proboszcza tutejszej parafii. Dyrektor Szkoły Podstawowej – Wiesław Habrat przywitał wszystkich gości, wśród których byli, wspomniani już, Podkarpacki Kurator Oświaty i Wójt Gminy, a także: Dyrektor Departamentu Edukacji i Kultury Urzędu Marszałkowskiego w Rzeszowie Marian Duda, Starszy Wizytator KO w Rzeszowie Mirosław Mańkowski, Przewodniczący Zarządu Regionu Podkarpacie NSZZ „Solidarność” w Krośnie Tadeusz Majchrowicz, Radny Sejmiku Województwa Podkarpackiego Jan Krzanowski, Dyrektor Inspektoratu PZU w Krośnie Jan Materniak, Wojciech Lorenc – zastępca Wójta, radni Gminy Miejsce Piastowe, pracownicy Urzędu Gminy, emerytowani dyrektorzy szkół, projektant obiektu Zbigniew Kasiński, członkowie społecznego komitetu budowy hali, Dyrektor ZBR „LATER” w Rymanowie Stanisław Rajchel, przedstawiciele stowarzyszeń i organizacji działających w Rogach oraz dzieci młodzież i mieszkańcy wsi.
W roku szkolnym 2007/2008, w ramach projektu Ministerstwa Edukacji Narodowej współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego, Szkoła Podstawowa została wyposażona w nową salę komputerową. Pracownia została zamontowana w czerwcu 2008 roku, a od 1 września tego roku mogli z niej już korzystać uczniowie i nauczyciele.
W listopadzie 2008 roku, z okazji narodowego Święta Niepodległości, w Szkole Podstawowej wmurowano tablicę pamiątkową z wizerunkiem Józefa Piłsudskiego. Tablicę wykonał pod koniec lat pięćdziesiątych Adam Parylak, a Stowarzyszeniu Miłośników Wsi Rogi przekazał ją Henryk Przybyła. Odsłonięcia dokonał Wójt Gminy Miejsce Piastowe - Marek Klara, były sołtys wsi Rogi – Jan Cypcarz oraz uczennica – Patrycja Murdzek.
Latem 2009 roku został oddany do użytku publicznego nowoczesny plac zabaw. Tego samego roku przed budynkiem szkolnym została położona kostka brukowa, a cały obiekt zyskał nowe ogrodzenie.
Od września 2009 roku w szkole zaczęła funkcjonować świetlica. Szkoła nie posiadała odpowiednio przygotowanego miejsca na świetlicę, powstała pilna konieczność jego stworzenia. Dużym wsparciem, zwłaszcza finansowym, okazał się tutaj program rządowy „Radosna szkoła”. Sala zabaw powstała na miejscu starej sali gimnastycznej. Została ona gruntownie wyremontowana i wyposażona w nowe meble i zabawki. 19 marca 2010 roku odbyło się w szkole uroczyste otwarcie, na które przybyli zaproszeni goście: zastępca wójta Stanisława Gawlik, sołtys wsi Stanisław Muszyński i przewodniczący Rady Rodziców Stanisław Kochan. Oficjalne otwarcie rozpoczęła Dyrektor szkoły Małgorzata Borowska, po czym nastąpiło przecięcie wstęgi.
5 listopada 2010 roku miało miejsce otwarcie przy Szkole Podstawowej w Rogach Kompleksu Boisk „Orlik 2012”. Na uroczystość przybyło wielu zaproszonych gości, którzy zostali przywitani przez Panią Dyrektor Małgorzatę Borowską. Wśród nich byli: Adam Śnieżek – poseł na Sejm RP, Stanisław Piotrowicz – Senator RP, Małgorzata Szybiak – asystentka Eurodeputowanej Elżbiety Łukacijewskiej, Bogdan Rzońca – Wicemarszałek Województwa Podkarpackiego, Tadeusz Majchrowicz – Radny Sejmiku Województwa Podkarpackiego, Antoni Wydro – Podkarpacki Wicekurator Oświaty, Teresa Sirko – Radna Powiatu Krośnieńskiego, Joanna Frydrych – Wiceprzewodnicząca PO Krosno, Wiktor Skwara – Przewodniczący Rady Gminy Miejsce Piastowe, Marek Klara – Wójt Gminy Miejsce Piastowe i zastępca Wójta – Stanisława Gawlik, Jan Cypcarz – były Przewodniczący Rady Gminy, Witold Wyskiel – Starszy Wizytator KO w Rzeszowie, Josef Stefanczin oraz Marian Kuchta – goście z Osikova, Janusz Węgrzyn – Dyrektor GOK w Miejscu Piastowym, Ryszard Buczek – Dyrektor ZOZ w Miejscu Piastowym, sołtysi z terenu Gminy Miejsce Piastowe oraz Dyrektorzy szkół, pracownicy Urzędu Gminy, emerytowani dyrektorzy i wicedyrektorzy Szkoły Podstawowej w Rogach tj. Zofia Ekert, Bronisława Pietruszka oraz Alina Szczurek, proboszcz parafii ks. Ryszard Strzępek, wikariusz ks. Mirosław Mateja, Janusz Kwiatkowski – przewodniczący Rady Rodziców, Józef Gierlicki i Stanisław Rajchel – inspektorzy nadzoru budowlanego, Zofia Wdowiarz – przewodnicząca KGW w Rogach, Waldemar Sajdak – Prezes OSP w Rogach, Danuta Kowalska – kierowniczka zespołu Rogowice, a także Zofia i Władysław Wdowiarzowie oraz Wanda i i Tadeusz Wdowiarzowie, którzy udostępnili część prywatnej działki dzięki czemu „Orlik” mógł powstać właśnie koło szkoły. Na uroczystość przybyli również mieszkańcy Rogów, nauczyciele oraz uczniowie Szkoły Podstawowej i Społecznego Gimnazjum. Przecięcia wstęgi dokonali: Adam Śnieżek, Stanisław Piotrowicz, Tadeusz Majchrowicz, Marek Klara, Antoni Wydro, Jolanta Wilk oraz przedstawiciele uczniów: Natalia Patla - przewodnicząca Szkoły Podstawowej i Tomasz Wdowiarz – przedstawiciel Społecznego Gimnazjum w Rogach. Po poświęceniu obiektu przez ks. proboszcza Ryszarda Strzępka, na nowo otwartej murawie odbył się pierwszy mecz piłki nożnej, w którym zmierzyła się drużyna nauczycieli i uczniów.
W 2011 roku miały miejsce kolejne prace remontowe, dzięki którym szkoła zmieniła się nie do poznania. Wykonano termomodernizację całego budynku, zmieniono pokrycie dachu starej szkoły na blachę trapezową. Bardzo ważną inwestycją był montaż nowoczesnej kotłowni i korektorów słonecznych. Szkoła zmieniła się diametralnie dzięki wykonanym elewacjom obydwu budynków szkoły. Jednocześnie trwały liczne prace modernizacyjne wewnątrz budynku: wykonano kapitalny remont sal lekcyjnych i przedszkolnych, szatni, gabinetu dyrekcji i sekretariatu, pokoju nauczycielskiego, gabinetu higieny szkolnej, łazienek oraz głównego holu. W suterenie, w miejscu nienadającym się do użytku, z czterech pomieszczeń powstała przestrzenna stołówka, z której korzystają zarówno uczniowie szkoły podstawowej, jak i społecznego gimnazjum. Ponadto zorganizowano pracownię multimedialną, gabinet logopedy i pedagoga, zakupiono nowe wyposażenie sal lekcyjnych. We wszystkich pomieszczeniach szkolnych zainstalowano łącze internetowe, zagospodarowano teren wokół szkoły urządzając „zieloną klasę”. Wszystkie prace remontowe i modernizacyjne zostały sfinansowane przez Gminę Miejsce Piastowe oraz dzięki inicjatywom ze strony Rady Rodziców i Stowarzyszenia „Przyjazna Szkoła”.
14 października 2014 r. odbyła się ceremonia nadania naszej szkole imienia Kazimierza Wielkiego oraz poświęcenia sztandaru. Uroczystość rozpoczęła się mszą świętą. W części oficjalnej pani Dyrektor Małgorzata Borowska przybliżyła wszystkim zebranym uczniom, rodzicom i zaproszonym gościom sylwetkę naszego patrona, a następnie Przewodniczący Rady Gminy - pan Wiktor Skwara odczytał akt nadania szkole imienia, a Wójt Gminy Miejsce Piastowe, pan Marek Klara dokonał odsłonięcia tablicy pamiątkowej, którą poświęcił obecny na uroczystości ksiądz proboszcz.
W tym wyjątkowym dniu swoją obecnością zaszczycili nas m. in. przedstawiciele Urzędu Gminy w Miejscu Piastowym, Sejmiku Województwa Podkarpackiego, Kuratorium Oświaty, przedstawiciel Stowarzyszenia Kazimierza Wielkiego w Kowalu – mieście, w którym urodził się nasz wielki patron, a także mieszkańcy Rogów, rodzice uczniów, emerytowani pracownicy naszej szkoły oraz goście z zaprzyjaźnionego Osikowa na Słowacji.
Bibliografia
Sarna Władysław, Opis powiatu krośnieńskiego pod względem geograficzno-historycznym, Przemyśl 1898, s. 447 - 453.
Słyś Janusz, Z przeszłości wsi Rogi ze szczególnym uwzględnieniem okresu do 1939 roku, rkp.
Kronika Szkoły Podstawowej w Rogach, część 1 i 2.
Księga pamiątkowa Szkoły Podstawowej w Rogach.